De uitvinder

Professor meester Reugebrink heeft de twijfelachtige eer om zich de vader van de btw (‘belasting over toegevoegde waarde’) te mogen noemen. Een eer die hij tijdens zijn leven ook wilde dragen, want hij zei zelf ‘Men mag mij gerust de uitvinder van de Nederlandse btw noemen.’

1953 – Storm op komst…

Het zijn de Fransen die rond 1953 als eersten een vorm van btw hebben ingevoerd, de TVA (la Taxe sur la Valeur Ajoutée). Nadat een Nederlandse zakenman tegen problemen aanloopt vanwege deze regeling, moet Reugebrink zich namens het Ministerie van Financiën verdiepen in de TVA om een brief van de klagende ondernemer te beantwoorden.

1969 – Het begin 

Had deze ondernemer maar nooit aan de bel getrokken, want zo ontdekt ook Reugebrink de btw. In eerste instantie moet de Nederlandse politiek er niets van hebben, totdat ook Duitsland de btw introduceert (Mehrwertsteuer). Voor de handel met onze Oosterburen wordt het opeens belangrijk ook een btw-wet op te stellen. Reugebrink krijgt als expert de opdracht van de toenmalig minister om voor Nederland een soortgelijk systeem op te tuigen. Op 1 januari 1969 is het zover: btw is een feit.

Vanaf dat moment kent Nederland een hoog en een laag btw-tarief. Op voedingswaren, kranten en medicijnen geldt een extra belastingtarief van 4%, terwijl luxegoederen zoals rookwaren, alcohol en kleding ineens 12% duurder zijn.

Angry mob

Tja. We wensen je veel succes om aan Hollanders uit te gaan leggen dat alles ineens een stuk duurder wordt. Met behulp van brochures en een ‘cursus btw’ op tv wordt een dappere poging gedaan. Maar als sommige winkeliers hun prijzen veel meer verhogen dan het plan was (al dan niet per ongeluk…), is het hek van de dam. Het regent klachten bij de Economische Controle Dienst van het Ministerie van Economische Zaken.

Jam was te duur, ham was te duur en uit een artikel van Andere Tijden blijkt zelfs dat iemand het vermoeden heeft dat fabrikanten minder hagelslag in de pakjes doen (wat uiteindelijk niet waar blijkt te zijn).

Eén ding is zeker: het vertrouwen in winkeliers was helemaal verdwenen.

En nu?

Uiteindelijk wen je aan alles. Zelfs aan btw. Zo rond 1970 is de sfeer rondom deze belasting in Nederland al een stuk minder grimmig, en raakt btw zelfs geaccepteerd. Vanaf 1969 worden de btw-tarieven maar liefst 9 keer aangepast.

Het zal je niet verbazen dat het tarief meestal wordt verhoogd (check de tabel). Zo is het hoogste tarief in 1969 nog 12 procent, in 1984 al 19%, en tegenwoordig is het 21%.

Dus…there you have it. Om btw kun je niet omheen, behalve… tijdens de MediaMarkt BTW Weg Ermee!-dagen.